Nếu bạn chưa biết, thì loại gỗ được sử dụng để ủ rượu chính là một chất xúc tác chính tạo nên hương vị của chúng. Scotch Whisky thì buộc phải sử dụng loại thùng gỗ đã được ủ loại rượu khác, Bourbon luôn ủ trong thùng mới, hương vị mà chúng tạo nên hương vị rượu là những gì?Dưới đây là một số nét đáng lưu ý về quá trình trưởng thành của Whisky
– Một thùng rượu được sử dụng quá nhiều lần thì càng mất đi khả năng tạo hương vị ngon nhất
– Diện tích bề mặt thùng tiếp xúc với rượu càng lớn thì rượu càng nhanh đạt được hương vị như mong muốn
– Rượu được ủ càng lâu càng đậm hương vị hơn, càng ngon hơn.
– Về độ gắt của rượu, thường thì dùng để sản xuất rượu êm, người chưng cất sẽ phải chú trọng các khâu lựa chọn loại gỗ hơn nếu so với các loại rượu gắt (tất nhiên thời gian ủ cũng có ảnh hưởng – nhưng không phải là tất cả đâu nha).
Một vài loại thùng phổ biến nhất hiện nay.
Thùng ủ Bourbon là loại phổ biến nhất trong các quá trình sản xuất Scotch. Tại sao quy luật cung cầu khiến điều đó xảy ra.
Theo quy định thì bourbon phải được ủ trong thùng mới hoàn toàn chưa qua sử dụng, nghĩa là sau lần sử dụng đầu tiên, chúng trở nên không còn mùi vị như ban đầu và trở nên không cần thiết với người làm rượu bourbon.
Hơn nữa chúng cũng khá rẻ là so với các loại thùng ủ khác, dẫn đến nhu cầu sử dụng ngày càng tăng cao từ phía Scotland (và các nhà máy chưng cất khác trên thế giới).
Phong cách ngọt ngào đi kèm mang hương vị trái cây cổ điển, với những lớp hương vị vani và dừa là điển hình của rượu ủ trong thùng ủ bourbon.
Các thùng ủ vang Sherry (một loại vang mạnh của Tây Ban Nha) với dung tích khoảng 500 lít là một loại thùng ủ rất là phổ biến, nhưng cũng rất đắt đỏ ( có thể đắt gấp 10 lần so với thùng ủ bourbon).Vì vậy các nhà máy chưng cất thường không (hoặc không thể) sử dụng chúng một cách thường xuyên vì giá thành của nó.
Những loại thùng ủ sherry phổ biến nhất hiện nay được sử dụng thường là thùng ủ Pedro Ximménez và thùng ủ Oloroso. Với Lagavulin 1995 được ủ trong thùng Sherry,chúng ta dễ dàng thấy được hương sô cô la, hương cam và trái cây khô cùng vị khói đặc trưng của Islay rất đặc biệt.
Thùng ủ vang Sherry
Các nhà máy chưng cất vùng Speyside cũng rất hay sử dụng và ưa chuộng thùng Sherry, đây cũng là lý do Whisky của vùng này thực sự rất đắt đỏ.
Loại thùng Port phổ biến nhất là để ủ Whisky thường là loại từng ủ Ruby Port, Tawny Port hoặc White Port (có thể hiểu đơn thuần đó là vang đỏ, vang tối và vang trắng).
Chúng đều tạo cho Whisky thêm độ khô và hương vị thêm phong phú. Hương dâu và mâm xôi cũng thể hiện cực kì rõ rệt cùng sự tô điểm thêm của đinh hương và nhục đậu khấu.
Thùng ủ rượu vang Bồ Đào Nha
Đây được coi là loại thùng khá hiếm gặp, không có gì khó hiểu khi thùng Rum sẽ mang đến hương vị hoa quả nhiệt đới và kèm với vị ngọt đặc trưng của mía đường.
Hãy thử Glenfiddich 21 xem, táo, lê, xoài, vị kem ngậy, vị kẹo ngọt… rất dễ hiểu tại sao sản phẩm này lại bán chạy đến thế trong những năm vừa qua.
Thùng ủ rượu rum
Thùng ủ vang vốn dĩ rất nhiều loại, từ khô đến ngọt, từ vang đỏ đến vang trắng. Thùng vang trắng Sauternes thì ngọt ngào vị mật ong và hoa quả nhưng có phần khô.
Thùng Chardonnay lại có vị ngậy và nó tạo ra nhiều lớp hương vị trên vòm miệng. Tất nhiên không thể bỏ qua vị nho truyền thống.
Nếu muốn tìm những loại Whisky phức tạp và độc đáo về hương vị, hãy tìm những loại được trưởng thành bởi Wine Cask, điển hình như Glen Garioch 1998.
Thùng ủ rượu vang
Đây là một vài loại thùng khác ít phổ biến hơn
Thùng ủ loại rượu vang của hòn đảo có cùng tên Madeira, chúng tạo ra thêm lớp hương vị hơi gắt và trái cây đậm đà. Độ khô và ngọt của Whisky cũng thay đổi theo phong cách của Madeira. Đại diện của loại thùng này chính là nhà Glenmorangie với chai Bacalta phiên bản vô cùng giới hạn.
MADEIRA
Whisky sinh ra và trưởng thành từ trong thùng ủ vang của đảo Sicily – Marsala cask khá hiếm, hầu hết đều là phiên bản giới hạn, ví như Ledaig 19YO chẳng hạn. Đặc trưng của dòng này đó là ngọt nhưng hơi gắt.
MARSALA
Do tính chất quá mạnh và nồng của mình, thùng New oak rất hiếm khi được dùng để trưởng thành toàn bộ một lứa Whisky mà sẽ dùng để pha trộn hoặc trưởng thành một phần.
Hương vị thùng New oak tạo ra cũng rất phức tạp với hậu vị kéo dài khiến nhiều người luôn muốn thử lại chúng. Hãy đến với nhà Bruichladdich nếu bạn muốn thử cảm giác mạnh.
NEW (VIRGIN) OAK (Thùng gỗ sồi tươi)
Thùng ủ Cognac được làm từ gỗ sồi đăc trưng Limouisin của Pháp, chúng chứa đựng cả hương và vị hoa quả tuyệt hảo nhất, và tất nhiên cũng vô cùng hiếm tại nơi này. Đại diện có thể kể đến Bruichladdich’s Cuvée 640 Eroica.
COGNAC
Các nhà chưng cất Scotch dẫ và đang tiếp tục thử nghiệm và đưa ra những hương vị mới, điển hình là dòng IPA Cask – thùng ủ bia mà Glenfiddich mới ra mắt gần đây với hương hoa cỏ khá đặc biệt. Sáng tạo là tốt, nhưng tôi hi vọng họ không thử nghiệm Whisky trong thùng nước mắm.